Afscheid nemen en zorg verlenen in coronatijd, wat doet met je? Namens de Stichting Palliatieve Zorg Onderzoek Nederland (PALZON) onderzoekt prof. dr. Agnes van der Heide van Erasmus MC hoe naasten en zorgverleners de coronazorg hebben ervaren. Inmiddels zijn de bevindingen uit de eerste golf bekend. Opmerkelijk: zorgverleners vonden de zorg voor de patiënt 9 op de 10 keer voldoende.
Hoe denk je over zorg en behandeling in de laatste levensfase? Het is een vaak onbesproken onderwerp, maar niet voor verpleegkundig specialist Annemarie Verduijn. Ze brengt het vaak ter sprake bij haar patiënten. “Dat voorkomt niet alleen grote dilemma’s, het geeft ook houvast aan hun naasten.” Als hulpmiddel gebruikt ze het boekje Zo denk ik erover, waarin alle belangrijke keuzes overzichtelijk bij elkaar zijn gebracht.
Palliatieve zorg kun je op verschillende plaatsen ontvangen: zowel thuis, als in een ziekenhuis of in een verpleeghuis. Dat heeft consequenties voor de kosten. Wie betaalt de palliatieve zorg?
Een palliatief team in het ziekenhuis bestaat uit zorgprofessionals die gespecialiseerd zijn in palliatieve zorg. Ze adviseren zowel mensen die ongeneeslijk ziek zijn en hun naasten, als hun behandelend artsen en verpleegkundigen. Behalve palliatieve teams in een ziekenhuis zijn er ook regionale consultatieteams palliatieve zorg. Wat is het verschil?
Iedereen gaat op zijn eigen manier om met ziek zijn en de gevolgen daarvan. Dit wordt zelfmanagement genoemd. Sophie van Dongen onderzoekt zelfmanagement van kankerpatiënten die ongeneeslijk ziek zijn. Wat is zelfmanagement en wat niet? Sophie licht vier belangrijke inzichten over zelfmanagement toe.
Als je ernstig ziek bent, krijg je te maken met allerlei gevolgen op lichamelijk, psychisch en sociaal gebied. En met een ingewikkeld zorgtraject. Hoe je hiermee omgaat, is voor iedereen anders. Recent onderzoek laat zien dat elke patiënt zijn eigen strategie kiest (ook al is dat vaak onbewust). Een van de onderzoekers die zich hierin verdiept is Sophie van Dongen. Ze onderzoekt zelfmanagement bij patiënten met vergevorderde kanker.
Haastig begeef ik me naar de Intensive Care, waar de verpleegkundige me al opwacht. Ze zorgt voor een patiënt die vannacht tegen een boom is gereden. “Hij gaat het niet redden en de familie wil graag een afscheidsritueel”, vertelt ze me. “Als jij geweest bent en als de familie er klaar voor is, koppelen we hem van de machines af.”
“Er is hier zojuist een oudere dame binnengebracht”, vertelt de verpleegkundige van de Eerste Hart Hulp me aan de andere kant van de lijn. “Reanimatie mocht niet meer baten. Familie is onderweg. Kun jij nu komen ter ondersteuning?” Ik haast me erheen. Het is Valentijnsdag.
Behalve op medische zorg kun je ook een beroep doen op ondersteunende zorg. Deze vorm van zorg helpt bij het verlichten van lichamelijke, psychische of sociale klachten. De muziektherapeut, fysiotherapeut en ergotherapeut zijn 3 voorbeelden van ondersteunende zorgverleners. Wat heb je eraan?
Een zo goed mogelijke kwaliteit van leven, daar draait het om als je te maken hebt met een ernstige ziekte. Gezondheidspsycholoog Emma Hafkamp heeft er dagelijks mee te maken. Samen met haar patiënt gaat ze op zoek naar een betere kwaliteit van leven. Wat betekent kwaliteit van leven voor hem of haar en wat is daarvoor nodig?