Mag je autorijden als je parkinson hebt? En waar moet je rekening mee houden? Voormalig rijangst-instructeur Hans van Geluk, heeft de ziekte van Parkinson. Hij legt het uit.
De ziekte van Parkinson heeft een behoorlijke impact op het leven van mensen. Hoewel parkinson bij iedereen verschillend kan uitpakken, komt een aantal symptomen wel regelmatig voor. Zoals pijn, stijfheid, vertraagde reactiesnelheid, angst, vermoeidheid en moeite met het uitvoeren van meerdere handelingen tegelijkertijd. Bij sommige mensen met parkinson komt ook tremor (trillen) en freezing (het plots vaststaan of niet meer kunnen bewegen) voor. Autorijden kan daardoor een lastige uitdaging zijn voor mensen met parkinson.
Doe direct een rijtest
“Mensen die net de diagnose hebben gekregen, raad ik altijd aan om direct een rijtest te doen voor hun eigen veiligheid en die van hun medeweggebruikers”, zegt Hans. “Ik vind dat je die morele verplichting hebt. Je kunt een rijtest aanvragen bij het CBR, het Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen. Het CBR kijkt dan met je mee of het nog verantwoord is om zelf de weg op te gaan. Een rijtest is géén rijexamen, maar aangepast aan iemands persoonlijke situatie. Afhankelijk van de persoon worden de vaardigheden zien, denken en doen getest. Bij mensen bij parkinson ligt de nadruk op denken en doen.”
Rij langzamer
Er zijn een heleboel dingen die je als parkinsonian zelf kunt doen of aanpassen, aldus Hans:
“Merk je dat je trager wordt, rij dan langzamer en alleen korte stukjes. Zorg ook dat je ‘goed in je medicatie’ zit, dus dat je je medicijnen de tijd hebt gegeven om goed te werken. Merk je dat je een off-moment krijgt of hebt, zet de auto dan even langs de kant of ga gewoon niet de weg op totdat je weer ‘on’ bent. Herken jezelf, houd zelf de regie. Wees vooral niet eigenwijs, maar neem je verantwoordelijkheid.”
Neem een automaat
Een andere tip van Hans is om je schakelauto in te ruilen voor een automaat, iets wat de Deskundige Praktische Rijgeschiktheid van het CBR ook zal adviseren. “Bij veel mensen met parkinson zit de ziekte aan de linkerkant van het lichaam. De rechterkant werkt vaak nog goed genoeg om gas te kunnen geven en te remmen. Dan is een automaat dus ideaal.”
Zoek een alternatief
Hoe moeilijk het ook is: je levert elke keer iets in, en op den duur ook je rijbewijs, zegt Hans: “Is het echt niet meer verantwoord om zelf achter het stuur te kruipen omdat het lichamelijk niet meer gaat en/of omdat je het niet durft, dan zijn er legio andere manieren om van a naar b te komen. Misschien heeft je partner haar of zijn rijbewijs, of anders pak je het openbaar vervoer, de taxi of de fiets.”
Meer weten over parkinson en autorijden?
Rij-angst, oogproblemen of andere klachten? Op Parkinson(isme) en verkeersdeelnemer geeft Hans uitgebreid informatie over allerlei soorten rijangst.
Lees ook: Hoe kun je leven met angst? Deze (ervarings)deskundigen geven tips >>>
Disclaimer, de inhoud van dit artikel, evenals de inhoud van alle andere uitingen van Parkinson(isme) en Verkeersdeelnemer op het internet, is met de grootste zorgvuldigheid samengesteld. Parkinson(isme) en Verkeersdeelnemer kan echter geen garanties geven met betrekking tot de aard, juistheid of de inhoud van deze informatie.
Hulpgids voor meer veerkracht
In de hulpgids Je veerkracht vergroten van Pal voor u vertellen Hans en zijn vrouw Jolanda hoe ze samen omgaan met ziekte en wat dat betekent voor de veerkracht in hun relatie: “Samen kunnen we het een plekje geven”
De Pal voor u-hulpgids Je Veerkracht vergroten is hier verkrijgbaar >>>
Hier vind je meer informatie over Pal voor u >>>
