Mevrouw Driessen* zwijgt meer dan dat ze praat. De stiltes die vallen symboliseren de leegte die ze voelt in haar hart. Een leegte die amper te verwoorden is. De plotselinge dood van haar dochter Veerle* een half jaar geleden, heeft haar in het diepe en allesomvattende land van rouw gedompeld.
Medische hulp mocht niet meer baten. En uitgerekend in dit ziekenhuis, waar Veerle is gestorven, is mevrouw Driessen nu zelf opgenomen voor een ingreep. Wat haar nog meer confronteert met het toch al immense verdriet.
Geamputeerd
Op verzoek van de verpleging, die de droefheid van mevrouw opmerkt, ga ik bij haar kijken. Voorzichtig ga ik de kamer in. “Ik weet helemaal niet of ik erover wil praten”, zucht ze als ik me voorstel. “Dat hoeft ook helemaal niet”, is mijn reactie. Ze vindt het wel goed dat ik bij haar kom zitten. Langzaam begint ze toch te vertellen, hortend en stotend, over die dramatische avond. Het telefoontje van haar schoonzoon dat het helemaal mis was, de haastige rit naar het ziekenhuis, het loskoppelen van de machines. Over het moeten loslaten, maar het niet kunnen.
‘Ik wil haar zo graag bij me houden’
Tranen rollen over haar wangen. Ik voel ze ook achter mijn ogen prikken. Zo hartverscheurend dit. “Als moeder je kind af moeten staan is eigenlijk niet te doen”, zeg ik, “Het is de verkeerde volgorde.” “Ik voel me ook echt geamputeerd”, antwoordt ze.
Lees ook: Hoe kan ik nu verder? De zin van het leven na een groot verlies >>>
Land van rouw
Mevrouw Driessen is toegetreden tot wat ik het ‘land van rouw’ noem. Als je daar bent, dan staat je wereld stil en is het onbegrijpelijk dat voor anderen het leven doorgaat. De pijn van het afgesneden zijn van je dierbare is allesoverheersend. Je bent niet alleen die ander kwijt, maar ook jezelf, want zonder die ander weet je niet meer wie je bent.
Om de paar dagen zoek ik haar op, en daal ik samen met haar af naar dat landschap. “Ze drijft steeds verder van me af, ik wil haar zo graag bij me houden”, vertelt ze me. “Ja dat is herkenbaar. Veel mensen die iemand verliezen van wie ze zielsveel houden, leven daarom meer ‘daar’ bij de doden – ik wijs naar boven – dan hier op aarde.” “Mijn dochter was altijd zo vrolijk, ze zou niet gewild hebben dat ik om haar zou treuren, maar dat ik verder ga met leven, alleen is het zo moeilijk en het doet zo ongelooflijk zeer….” “Het is ook onwerkelijk en enorm treurig wat er gebeurd is”, zeg ik om haar erkenning te geven voor het verdriet dat ze doormaakt. Veel meer dan dat kan ik niet doen, haar nabijheid bieden en haar zien staan in haar pijn.
Lees ook: Deze tips helpen je meer voldoening te halen uit het leven >>>
Pijn
Wanneer mevrouw met ontslag mag, wens ik haar alle sterkte toe en wijs haar op de mogelijkheid om geestelijke verzorging aan huis te krijgen. Als je zo in de rouw zit, kan het fijn zijn om begeleid te worden door iemand voor wie het land van rouw geen vreemde bestemming is. Al besef ik maar al te goed dat ze er hoe dan ook alleen doorheen zal moeten. Niemand kan de pijn van haar overnemen. Ik kan slechts hopen dat het voor haar in de toekomst wat draaglijker wordt.
Hier lees je alles over zingeving >>>
*Vanwege de privacy zijn de namen zijn veranderd
Marieke Schoenmakers is geestelijk verzorger bij Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis (ETZ). Hiervoor heeft ze vijf jaar in de ouderenzorg gewerkt. In haar blogs deelt ze informatie en ervaringen over wat ze meemaakt. Dat kun je hier lezen.