“Jij bent toch muziektherapeut? Wat is nou goede muziek om bij te ontspannen?” Deze vraag krijgt Anneke Naaijkens-Doek regelmatig voorgelegd. Eerlijk gezegd, moet ze het antwoord op die vraag toch altijd een beetje schuldig blijven. Muziek die de een ontspannend vindt (deze top 10 bijvoorbeeld, samengesteld door de wetenschap), roept bij iemand anders juist irritatie op. Met deze tips van Anneke ontdek je jouw ontspanningsmuziek.
Anneke: “Natuurlijk heb ik wel ideeën over welke muziek ontspannend zou kunnen werken en zie ik in mijn werk dat sommige muziekstijlen op veel mensen een rustgevend effect hebben. Ook is er een top 10 samengesteld door een aantal wetenschappers. De muziek bestaat uit – of is zelfs speciaal gecomponeerd met – muzikale elementen waarvan uit onderzoek is gebleken dat ze effect hebben op inspanning en ontspanning.”
Een staat van zen
Toch blijkt deze muziek niet zomaar voor iedereen een onmiddellijke staat van zen op te roepen. Anneke: “Bij sommige mensen met wie ik luister naar ontspanningsmuziek uit deze lijst, roept het eerder onrust op of irritatie.” Anneke denkt dat dat met twee dingen te maken heeft:
1. Ontspanningsmuziek luisteren kun je leren
Anneke: “Als je niet gewend bent om te ontspannen en je stuurt je hersenen de boodschap ‘dit is het moment, nu kun je alles loslaten’, kan dat juist het tegenovergestelde oproepen. Gedachten als: ‘dit werkt nooit voor mij’ of ‘als ik probeer nergens aan te denken, ga ik juist meer piekeren’ ploppen op. Ze geven meteen het bewijs dat datgene wat je al dacht ook klopt.”
Maar ook ontspannen kun je leren en iets nieuws leren kost tijd. Anneke: “Ik ken bijna niemand waarbij het leren van een nieuwe vaardigheid in een keer lukt. Denk maar aan leren lopen, fietsen of praten. Misschien heb je nog wel opnames van de eerste keren dat je bijvoorbeeld praprikra zei of kluffelen (je hebt vast wel eigen voorbeelden). Grote kans dat je ondertussen deze woorden wel kunt zeggen, zonder erover te struikelen, omdat je ze zo vaak herhaald hebt.”
Zo kan dat met leren ontspannen ook gaan. De eerste keer dat je naar rustige muziek luistert, denk je alleen maar aan dat pak melk dat je nog had moeten halen. De vijfde keer valt het je op dat de piano zo’n mooie melodie speelt. En de tiende keer besef je aan het einde van het muziekstuk dat je de hele tijd nergens aan gedacht hebt. Misschien best de moeite waard om te proberen dus.
‘De eerste keer dat je naar rustige muziek luistert, denk je alleen maar aan dat pak melk dat je nog had moeten halen’
2. Een lijstje met voorkeursmuziek waar je rustig van wordt
Anneke: “Dat niet iedereen van dezelfde muziek ontspant, komt doordat mensen ook gevoelig zijn voor hun voorkeursmuziek. Zo word ik zelf lekker rustig als ik accordeonmuziek speel. Bij mijn man werkt dit toch net iets anders…… (En de buren heb ik nog niet om hun mening gevraagd). Andersom kan ik de muziek van mijn man soms niet verdragen, ook al voldoet de meeste muziek die hij luistert wel aan de elementen die een gunstig effect op me zouden moeten hebben.”
Voorkeursmuziek kan muziek zijn die je prettig vindt om te luisteren of die een positieve herinnering oproept. “Ik geef mensen vaak de tip om in hun eigen voorkeursmuziek te zoeken naar muziek waar ze een rustig gevoel van krijgen, waar hun ademhaling trager van wordt of waar ze ontspannen op mee wiegen. Daarvan kun je een afspeellijst maken.”
Om te beginnen heb je genoeg aan vijf liedjes, later kun je de lijst nog verder uitbreiden. Als je behoefte hebt aan rust, hoef je niet door je hele muziekcollectie heen te bladeren, maar heb je een lijstje klaarliggen en kun je meteen beginnen met luisteren. Heerlijk! Anneke: “Bij mezelf bestaat dit lijstje trouwens eigenlijk alleen maar uit stilte….. En ik ben nog wel muziektherapeut.”
Past het lijstje na een tijdje niet meer, dan voeg je wat toe of haal je wat weg en vergeet niet: Je lijf en hoofd leren ontspannen kost tijd.
DIT STAAT ER IN DE TOP 10 MEEST ONTSPANNENDE MUZIEK
Is dit jouw ontspanningsmuziek? Een aantal wetenschappers hebben een muzieklijst samengesteld met muzikale elementen die effect hebben op inspanning en ontspanning:
1. Weightless, Marconi Union
2. Mellomanic – Chillout Mix, DJ Shah
3. Fall in love, Barcelona
4. Pure shores, All Saints
5. Electra – Religion cut, Airstream
6. Watermark – 2009 Remaster, Enya
7. Strawberry swing, Coldplay
8. Canzonetta Sull’aria, Wolfgang Amadeus Mozart
9. By the sea, Café Gambino
10. Someone like you, Adele
Hier kun je beginnen met luisteren >>
Anneke: “Ik hoop dat je met deze tips jouw ontspanningsmuziek ontdekt en een relaxte tijd tegemoet gaat en ik ben benieuwd naar de muziek die jullie ontdekken als voorkeursmuziek die je ontspant! Geniet ervan.”
Lees ook: Moet je muzikaal zijn? En nog 4 vragen over muziektherapie
Muziektherapeut Anneke Naaijkens-Doek werkt met mensen die te maken krijgen met verlies. Soms bestaat dat verlies uit gezondheid die hen in de steek laat, soms nadert het einde van hun leven en soms hebben ze een dierbare verloren. Met muziek en gesprek helpt ze om met deze omstandigheden verder te leven. Anneke werkt in haar eigen praktijk, Più Mosso Muziektherapie.