Hand in hand komen ze aangelopen. Hij begeleidt haar voorzichtig naar binnen. Het is haar eerste dag hier. Voortaan woont ze in het verpleeghuis.
Een dag eerder heeft hij de slaapkamer al ingericht met haar dierbare spulletjes in de hoop dat ze zich hier zo snel mogelijk thuis voelt. Ik ben erbij als ze samen naar de slaapkamer lopen. En als hij laat haar zien waar alles ligt. Ze hebben allebei tranen in hun ogen, ze pakken elkaar nog eens goed vast. Het raakt me in heel mijn wezen. Ik huil stilletjes met ze mee. De liefde tussen die twee en de pijn die het afscheid veroorzaakt is even ontroerend als hartverscheurend.
De overgang naar het verpleeghuis is moeilijk voor haar. Voor mensen met dementie is het sowieso moeilijk om met tegenslagen om te gaan. Dikwijls begrijpen ze niet wat er aan de hand is. Ze voelen wel dat er iets niet klopt, maar kunnen het niet plaatsen. Dat maakt het extra zwaar.
In de jaren daarna zoekt hij haar dagelijks op. Hij is altijd even lief voor haar, en heel geduldig. Ik heb daar veel bewondering voor. Zeker omdat ik weet dat hij geregeld zijn moed bij elkaar moet rapen om weer te komen. Partner zijn van iemand met dementie is veel geven maar lang niet altijd iets terugkrijgen. Bovendien word je steeds met het lijden van je lief geconfronteerd.
‘De familie wil hem niet meer zien’
Op een dag komt hij naar me toe om me iets te vertellen. Met horten en stoten doet hij zijn verhaal. Hoe hij een andere vrouw ontmoet heeft bij een lotgenotengroep, van wie haar man ook al jaren dement is. Dat er een vriendschap ontstaan is die uitgroeide tot meer. Het schuldgevoel, maar ook de blijdschap die dit veroorzaakt. Hoe ze elkaar gezworen hebben dat de zorg voor hun zieke echtgenoten altijd op één zal staan. Hoe fijn het is er niet meer helemaal alleen voor te staan, en samen leuke dingen te doen. Hij vertelt ook dat de familie van zijn vrouw er schande van spreekt en hem niet meer wil zien. Ondanks alle jaren van liefdevolle zorg, ondanks dat hij haar nog steeds elke middag opzoekt.
Ik feliciteer hem, ben oprecht blij voor hem dat hij weer geluk gevonden heeft. “Als de trein van de liefde voorbijkomt moet je erop springen”, is een uitspraak die ik ooit van iemand hoorde en die ik zelf geregeld aanhaal in situaties zoals deze. Ook nu, en hij knikte beamend.
De zieke partners leven allebei nog enkele jaren. Elke dag worden ze bezocht door hun echtgenoten, zoals ze zich ook voorgenomen hebben. De liefde, die ze buiten de muren van het verpleeghuis vonden, geeft hun juist energie om het zorgen vol te houden. Tegelijkertijd is het heel dubbel om zowel intens verdrietig te zijn over het lijden en later de dood van hun partners, als blij met de liefde die ze voor elkaar voelen. Ook is er angst om zich weer helemaal aan een ander te geven. Liefde is kwetsbaar, zeker op hoge
leeftijd. Maar het daarom aan je voorbij laten gaan zou jammer zijn en dat beseffen zij gelukkig ook. Ze proberen nu zoveel mogelijk te genieten van elke nieuwe dag. En ik hoop dat ze dit nog lang samen mogen doen.
Marieke Schoenmakers is geestelijk verzorger bij Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis (ETZ). Hiervoor heeft ze vijf jaar in de ouderenzorg gewerkt. In haar blogs deelt ze informatie en ervaringen over wat ze meemaakt. Dat kun je hier lezen.