Hoe denk je over zorg en behandeling in de laatste levensfase? Het is een vaak onbesproken onderwerp, maar niet voor verpleegkundig specialist Annemarie Verduijn. Ze brengt het vaak ter sprake bij haar patiënten. “Dat voorkomt niet alleen grote dilemma’s, het geeft ook houvast aan hun naasten.” Als hulpmiddel gebruikt ze het boekje Zo denk ik erover, waarin alle belangrijke keuzes overzichtelijk bij elkaar zijn gebracht.
Al drie keer heeft Richard Polderman uit Sliedrecht de wilsverklaring Zo denk ik erover ingevuld. Met zijn vader, zijn tweelingbroer en voor zichzelf. “Het fijne van dit invulboekje is dat het wat luchtiger is, persoonlijker, maar dat je toch formeel vastlegt wat je zou willen als je doodgaat.”
In de wilsverklaring Zo denk ik erover zijn alle belangrijke keuzes voor afscheid, zorg en behandeling in de toekomst overzichtelijk bij elkaar gebracht. Je kunt er drie wilsverklaringen invullen: zorgverklaring, niet-reanimeerverklaring en/of euthanasieverklaring.
UIT ONDERZOEK BLIJKT dat nadenken over welke zorg en behandeling je wenst als je gezondheid achteruit gaat als voordeel heeft dat de zorg in de toekomst beter is afgestemd op je voorkeuren. In vaktaal wordt dit ACP genoemd oftewel Advance Care Planning oftewel vroegtijdige zorgplanning. Maar wat is ACP precies? En hoe kun je dit als arts en patiënt samen regelen? Wetenschapper Ida Korfage onderzoekt het wereldwijd met als resultaat onder meer een praktisch stappenplan om toekomstige zorg op een rijtje te zetten.
Een zorg- of wilsverklaring is bedoeld voor het moment waarop je zelf niet meer in staat bent te vertellen welke zorg en behandeling je wilt. Bijvoorbeeld door dementie of coma. Met een zorgverklaring kun je invloed uitoefenen op de medische en verpleegkundige palliatieve zorg in de laatste levensfase.