Vaak wordt gedacht dat een wilsverklaring hetzelfde is als een euthanasieverklaring. Dat is niet zo. En er zijn meer misverstanden rond euthanasie, heeft Frank van de Berg gemerkt. De gepensioneerde huisarts, die zelf de wilsverklaring Zo denk ik erover heeft ingevuld, licht een paar veelvoorkomende misverstanden toe.
Al kan het nog een tijdje duren, voor Charles is het vanzelfsprekend dat zijn leven een keer is afgelopen. Hij vulde de wilsverklaring Zo denk ik erover in, want hij wil zelfbeschikking over zijn levenseinde. “Ik weet nu veel beter waarvoor ik kies.”
Hoe denk je over zorg en behandeling in de laatste levensfase? Het is een vaak onbesproken onderwerp, maar niet voor verpleegkundig specialist Annemarie Verduijn. Ze brengt het vaak ter sprake bij haar patiënten. “Dat voorkomt niet alleen grote dilemma’s, het geeft ook houvast aan hun naasten.” Als hulpmiddel gebruikt ze het boekje Zo denk ik erover, waarin alle belangrijke keuzes overzichtelijk bij elkaar zijn gebracht. Ze vindt deze wilsverklaring een goed voorbeeld om na te denken over zorg en behandeling in de toekomst.
Al drie keer heeft Richard Polderman uit Sliedrecht de wilsverklaring Zo denk ik erover ingevuld. Met zijn vader, zijn tweelingbroer en voor zichzelf. “Het fijne van dit invulboekje is dat het wat luchtiger is, persoonlijker, maar dat je toch formeel vastlegt wat je zou willen als je doodgaat.”
Wat is een wilsverklaring? Wat is het verschil met een zorgverklaring? Een zorg- of wilsverklaring is bedoeld voor het moment waarop je zelf niet meer in staat bent te vertellen welke zorg en behandeling je wilt. Bijvoorbeeld door dementie of coma.
In een wilsverklaring kun je aangeven dat je euthanasie wenst bij ondraaglijk lijden. Met een wilsverklaring kan euthanasie niet worden afgedwongen, maar het is wel een belangrijk document. Zonder verklaring mag de arts namelijk geen euthanasie uitvoeren.
Oud-wereldkampioen schaatsen en emeritus hoogleraar bewegingswetenschappen Harm Kuipers is ongeneeslijk ziek. In 2010 kreeg hij te horen dat hij prostaatkanker heeft. Een jaar later kwam daar ook nog slokdarmkanker bij. “Zo lang het gaat, probeer ik door te gaan met leven en niet teveel patiënt te zijn.”
“Als je als medisch professional in de rol van patiënt raakt, dan zie je dat er in het ziekenhuis nog wel een paar dingen verbeterd kunnen worden”, zegt Kuipers. “Qua patiëntenvoorlichting valt er nog een slag te maken. Patiënten zijn mondiger geworden, dat vraagt om een andere houding van de arts. De dokter is niet alwetend, hij verleent service. De patiënt moet de ruimte krijgen om te kunnen zeggen wat hij wil. Een patiënt die vragen stelt, dwingt zijn arts tot nadenken. Daardoor verbetert de kwaliteit van de zorg. Bovendien maakt de patiënt bewustere keuzes. En dat is beter voor zowel arts als patiënt.”